AA muhabirinin Gas Infrastructure Europe verilerinden derlediği bilgilere göre, Avrupa Birliği (AB) ülkeleri içinde doğal gaz depolarında en az doluluğa sahip ülke, yüzde 29,9 ile Fransa oldu.
Bölgedeki en büyük enerji tüketicileri arasında yer alan Fransa’nın gaz depolarında doluluk oranı, Avrupa Komisyonu tarafından belirlenen yüzde 41’lik hedefin altında kaldı.
AB dışındaki ülkelerden Ukrayna’da depoların doluluk oranı yüzde 9,3, Birleşik Krallık’ta ise yüzde 25,7 olarak kaydedildi.
Portekiz’in depoları tam doluluk oranıyla dikkati çekerken, bu ülkeyi yüzde 88’le İsveç ve yüzde 69’la İspanya izledi.
Avrupa’nın doğal gaz depolarındaki doluluk oranı ise 10 Şubat itibarıyla yüzde 48,5 olarak kayıtlara geçti. Depoların doluluk oranı geçen yılın aynı döneminde yüzde 67’ydi.
Yılda 400 milyar metreküpten fazla doğal gaz tüketen AB ülkeleri, Ukrayna’daki savaşla Rusya’dan doğal gaz alımını durdurmuş ve Rusya ile Ukrayna arasındaki doğal gaz transit anlaşması 31 Aralık 2024’te sona ermişti.
Ukrayna yönetiminin 2023 sonu için yayımladığı verilere göre, boru hatları ile ülke üzerinden Avrupa’ya taşınan Rus gazı miktarı geçen yıl 2022’ye kıyasla yüzde 28,4 azalarak 14,6 milyar metreküpe gerilemişti.
Enerji güvenliğini sağlamak için çeşitli tedbirler alan AB ülkeleri, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatına yönelmiş ve verimlilik konusunda adımlar atmıştı.
Avrupa’nın azalan stoklarını yenilemek için daha fazla gaza ihtiyaç duyması ve piyasanın bu yaz daralabileceği endişesiyle depolama seviyeleri yakından takip ediliyor.
Yaşanan gelişmeler ve depolardaki doluluk oranının oluşturduğu panik nedeniyle, Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de işlem gören mart vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatı 10 Şubat’ta megavatsaat başına 58,75 avro ile son 2 yılın en yüksek seviyesine yükseldi.
“Enerji krizi henüz sona ermedi”
İtalya’daki Ricerche Industriali ed Energetiche’de (RIE) enerji jeopolitiği ve piyasaları alanında araştırma görevlisi Francesco Sassi, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, AB’nin arzı güvence altına almak için yeni düzenlemeler ve eşikler belirlediğini ve bunun yeterli olduğuna inandığını ifade etti.
Sassi, piyasaların o dönem atılan adımlara inanmadığını belirterek, “AB gaz depolarının mevcut durumu, krizin zirve yaptığı 2022’den bu yana uygulanan gaz güvenliği politikalarının başarısızlığının en iyi ve aynı zamanda en kötü temsili.” ifadelerini kullandı.
Kış sonunda, depoların doldurulması için maliyetli politikalar ile küresel bir koşuşturma olacağını vurgulayan Sassi, “Bu durum, Asya ve Latin Amerika kadar AB’nin komşuları da dahil küresel gaz piyasasındaki tüm oyuncuları etkileyebilir. Sonuç olarak bu senaryo, politika yapıcılar ve uluslararası kurumlar tarafından aylardır söylenenin aksine, enerji krizinin henüz sona ermediğine işaret ediyor.” diye konuştu.
Avrupa’nın gaz depoları
AB üyesi 27 ülkenin 18’inde doğal gaz depolama tesisi bulunuyor. En yüksek gaz depolama kapasitesi Avrupa’nın başat ekonomisi Almanya’da yer alıyor. Almanya’nın doğal gaz depolarının toplam kapasitesi 25,1 milyar metreküp seviyesinde bulunuyor.
Bu ülkeyi 20,2 milyar metreküple İtalya, 14,7 milyar metreküple Hollanda, 13,2 milyar metreküple Fransa, 9,8 milyar metreküple Avusturya ve 6,9 milyar metreküple Macaristan izliyor. Ayrıca, Belçika, Bulgaristan, Çekya, Danimarka, İspanya, Hırvatistan, Polonya, Romanya gibi ülkelerde de bir miktar doğal gaz depo kapasitesi yer alıyor. Avrupa’nın toplam doğal gaz depolama kapasitesi yaklaşık 113 milyar metreküp seviyesinde seyrediyor.
Kritik seviyeleri gösteren tabloda değişiklik
Öte yandan, Avrupa’daki gaz depolarının doluluk oranını ifade eden çeşitli renklerde değişikliğe gidildi. Daha önce “güvenilir” kabul edilen yüzde 71-100 doluluk oranı yeşil, “kayda değer” kabul edilen yüzde 51-70 doluluk oranı sarı ve “tehlikeli” kabul edilen yüzde 50’nin altı doluluk oranı kırmızı renkle gösteriliyordu.
Bu ayın başında yapılan değişiklikle yüzde 41-100 doluluk oranı “güvenilir”, yüzde 31-40 “kayda değer”, yüzde 30’un altı ise “tehlikeli” kategorisinde değerlendirildi. Söz konusu adımın, paniği önlemek amacıyla atılmış olabileceği ifade ediliyor.
